Ingressus headervideo thumb
ING icoon advies & support
advies & support
ING icoon software
software
ING icoon detachering
detachering
ING icoon hosting
hosting
ING icoon opleiding
trainingen
ING icoon shop
i - boekhandel
Groothandelsgebouw 1
Nieuws

Elke dag gebeurt er wel iets dat ons werkveld raakt.

Op deze pagina houden we u op de hoogte van in het oog springende ontwikkelingen en opvallende weetjes.

Klik hieronder voor het complete nieuwsarchief.

Samen leren en ontwikkelen

door Annuska Graver

Bij Ingressus vinden we het belangrijk om kennis te delen en ons vakmanschap voortdurend te blijven ontwikkelen. Daarom organiseerden we in april een supportdag voor onze softwareklanten, waar u elders in deze nieuwsbrief meer over leest. Zelf mocht ik onlangs met een groep collega’s deelnemen aan een studiereis van de KNVI, waarbij we bibliotheken in Zwitserland en Italië bezochten. Een inspirerende ervaring, die ik graag in deze nieuwsbrief deel.  

Verder werkte Ingressus voor het derde jaar mee aan VOGIN Library Basics, een basistraining voor nieuwe medewerkers bij bibliotheken die nog niet bekend zijn met het bibliotheekvak. Ook verzorgden we het inwerktraject van nieuwe medewerkers bij Rijnbrink. 
Op deze manier investeren we zelf in mensen én in het vak en ondersteunen we dit ook bij bibliotheken. Investeren in bibliotheken en medewerkers lijkt meer dan ooit nodig gezien nationale en internationale ontwikkelingen in onze sector. De uitdaging is nu hoe we dat verhaal met elkaar goed voor het voetlicht krijgen. 

Waarom een bibliotheek belangrijk is:

een nieuw verhaal

Wie had gedacht dat bibliotheken en bibliothecarissen wereldwijd steeds vaker het nieuws zouden halen? Berichten over bibliotheken in het buitenland die hun beleid, collecties of organisatie moeten aanpassen aan de wensen van een nieuwe regering houden ook hier de gemoederen bezig. 

In Nederland zijn zulke drastische maatregelen niet aan de orde, maar ook hier staan bibliotheken onder druk. Bezuinigingen dwingen instellingen tot het heroverwegen van afdelingen, diensten en personele bezetting. Gelukkig zijn er ook nog voldoende uitzonderingen in onze sector waarbij er wel zorgvuldig met bibliotheken wordt omgegaan.  
Is dat iets nieuws? Niet helemaal natuurlijk. Wat wél verandert, is de toon van en argumentatie in het debat over de waarde van bibliotheken en de mensen die er werken.

Het is belangrijker dan ooit om zichtbaar te zijn en duidelijk te maken wat een bibliotheek bijdraagt aan een organisatie. Daarbij is de uitleg dat het heus allang niet meer alleen om het uitlenen van boeken gaat achterhaald en niet meer voldoende om de moderne bibliotheek duidelijk voor het voetlicht te brengen. 

Het is daarom tijd voor een stevig en eigentijds verhaal, met actuele voorbeelden die laten zien waarom bibliotheken er juist nu toe doen. Dat betekent dat we niet meer ons verhaal moeten starten met ons verleden maar met onze rol in het heden en de nabije toekomst. Denk aan alle technologische ontwikkelingen die elkaar snel opvolgen, de groei van onbetrouwbare informatie en de invloed van (gemanipuleerde) desinformatie. In dat landschap is de bibliotheek een logische, deskundige en waardevolle gids. Het vermogen om kennis te verzamelen, te ordenen en te delen is in elke organisatie van grote waarde. En dat is op zichzelf al genoeg reden om de bibliotheek te behouden en zelfs te versterken. Weet u nog meer goede argumenten? Laat het ons weten — we horen ze graag!

Training en detachering bij Rijnbrink Deventer

In de periode februari t/m mei 2025 heeft Ingressus training en ondersteuning gegeven aan Rijnbrink in Deventer. Naast het geven van trainingen voor catalogiseren, had Ingressus ook een rol bij het catalogiseren van boeken voor Rijnbrink. Het was een fijne samenwerking met een snelle verwerking van materialen. Rijnbrink heeft laten weten dat ze erg tevreden waren over de flexibiliteit van Ingressus en dat de kwaliteit van de opleiding ontzettend goed was.

Ingressus heeft de afdeling titelbeheer op alle vlakken kunnen ondersteunen en daarbij alle vragen en verzoeken van Rijnbrink over titelbeheer en de training goed kunnen beantwoorden. Collega Ahmad Almaani heeft de training en ondersteuning uitgevoerd.

Rijnbrink

Registratie schenkingen bibliotheek Scheepvaartmuseum

Bij deze schenkingen gaat het zowel om individuele schenkingen als om gehele collecties, zoals die van de Stichting Prins Hendrik, ANWB (watersportcollectie) en Museum Vlaardingen (visserijcollectie). Het materiaal bestaat uit folders, monografieën, tijdschriften, affiches en technische tekeningen. Bij de schenkingen kan sprake zijn van overlap met reeds in de bibliotheek aanwezige werken. De fysieke kwaliteit bepaald in zo’n geval of de schenking een aanwezig werk vervangt of dat de schenking niet wordt opgenomen. De meest bijzondere schenkingen betreffen persoonlijke bescheiden van voormalig zeevarend personeel. In dat geval gaat het om monsterboekjes, walpassen, dagboeken, gezondheidsverklaringen, telegrammen en ansichtkaarten.

Er wordt gecatalogiseerd in Axiell Collections 5.0 . Behalve een signatuur wordt er ook een inventarisnummer toegekend. Bij het opnemen in de collectie moet steeds worden gekeken of het werk in de bibliotheek of in het depot ondergebracht wordt. In het eerste  geval moet een beveiligingstag in het werk geplaatst worden.
Eind juni wordt dit project door collega Ernst Bertelink afgerond. 

Scheepvaartmuseum

KNVI Studiereis 17- 21 maart 2025

door Annuska Graver

De 2-jaarlijkse studiereis van de KNVI-afdeling Onderwijs en Onderzoek is de gelegenheid om je kennis van nieuwe ontwikkelingen in het vak aan te vullen en je Nederlands netwerk uit te breiden. Dit jaar ging de reis naar Zwitserland en Italië. Een aantal bevindingen.

Zwitserland. In Geneve bezocht ik de bibliotheken van CERN en United Nations: twee speciale bibliotheken binnen grote kennisinstellingen. Bij CERN wordt gewerkt in kenniscommunities waarin brengen en halen van kennis  even belangrijk is. De bibliotheek helpt met het open science beleid door inzage te geven in de publicatiekosten en de voorwaarden voor open publiceren. Ook hier zag men hoe lastig het is om onderzoekers ervan te weerhouden in het dure tijdschriften te  publiceren. De bibliotheek vult de repository (Inspire) en CRIS database. Verschil met “onze”  CRIS systemen is de breedheid van diensten dat via het platform beschikbaar is voor de community, zoals aanbod van vacatures, congressen en (uitgevoerde) experimenten in het vakgebied van CERN. De bibliotheek regelt de software en tools voor onderzoekers, geeft juridisch advies en regelt de communicatie. Er is een helder beleidskader opgetuigd in een gecoördineerde stafstructuur. Het inzicht dat er nog meer moet worden samengewerkt in Nederland met afdelingen zoals IT, Communicatie en HRM op open publiceren te stimuleren was duidelijk merkbaar in de groep. 

De bibliotheek van de United Nations heeft te maken met flinke bezuinigingen en een enorme verhuizing voor de boeg waardoor de collectie mogelijk 3 jaar niet toegankelijk is. Lastig daarbij is de keuze wat je waar tijdelijk plaatst (werkcollectie of depot). Door veel samen te werken en een effectieve collectiespreiding over de internationale locaties van de UN te bewerkstelligen probeert men de collecties zo goed mogelijk toegankelijk te houden. In Geneve is de collectie International Law het zwaartepunt en werkt men samen met het strafhof in Den Haag.

Afbeelding1 Afbeelding2

In Lausanne bezocht ik de Cantonal / University library en EHL Hospitality & Business school. De Cantonal /University Library dient ook als regionale, voor iedereen toegankelijke openbare bibliotheek: een praktijk dat in Zwitserland heel gewoon is. Er wordt sterk gestuurd op digitale beschikbaarheid, maar we hebben ook de enorme aanbouw kunnen zien, Daar is rekening gehouden met de verbinding tussen (toekomstige) activiteiten en de collecties. Meer publiekgericht werken (zonder balies), AI-voorlichting en het lenen van een bibliothecaris zijn voorbeelden zoals we die ook in Nederlandse bibliotheken steeds meer zien. 

In Italië Milaan heb ik de  Politecnico-Bovisa Candiani Library, de Bibliotheca del Policlinico C Granda di Milano, de Bibliotheca del Capitolo Metropolitano en Biblioteca Nazionale Braidense bezocht. De Politecnico – Bovisa Candiani library is een speciale bibliotheek vanwege de collectie: stoffen, stenen en andere soorten materialen. Het was interessant te horen hoe zij dit catalogiseren, opslaan, selecteren en saneren. Alles gaat in principe hetzelfde zoals bij een boek: aankoop (door de producent soms gratis verstrekt als sample, of docenten nemen spullen mee van beurzen), beschrijven (titel, maker, kenmerken, trefwoorden) en saneren wanneer iets niet meer bruikbaar is (weggeeftafel). Materiaal wordt gewoon uitgeleend (zelf uitleen). Er is geen speciaal metadatamodel voor catalogiseren. Bestuderen gaat net iets anders dan bij een boek (voelen, ruiken). Uitdaging is dat men niet altijd weet wat de kenmerken en toepassingsmogelijkheden zijn van het materiaal en dit niet goed kunnen beschrijven. 

De historische collectie van de Bibliotheca del Policlinico C Granda di Milano, vroeger het grootste ziekenhuis van Milaan werd extra bijzonder door de rondleiding en verhalen van de conservator. De enorme collectie portretten liet alle geldschieters van het ziekenhuis door de eeuwen heen zien (hoe groter je donatie, hoe groter je portret). Ook bijzonder waren de  oude keldertekeningen en de collectie schedels en gezichten met ziekteverschijnselen. 
De collectie oude drukken van de bibliotheek Capitolo, was vooral mooi  om te zien. De collectie werd “beschermd” door plastic gordijnen vanwege bouwwerkzaamheden maar de temperatuur was zo hoog in het kamertje dat van verantwoord behoud geen sprake was. Een groot verschil met Nederland!

Een bezoek aan de Nationale bibliotheek sloot het bezoek in Milaan af met een prachtige collectie oude atlassen. De uitstraling van deze bibliotheek met haar leeszalen was zoals je het zou verwachten met alle pracht en praal en inrichting.    
Tot slot ging de reis terug naar Zwitserland, via Buron (Speicherbibliothek) en Bazel (University Library). De Speicherbibliothek is de coöperatieve opslagbibliotheek, een gezamenlijk project van een aantal centrale en universiteitsbibliotheken.  Hier zag je de impact van een sterke nationale bibliotheek goed terug. Van alle boeken wordt hier 1 exemplaar opgeslagen. Een ingenieus distributie- en ordersysteem, volledig gerobotiseerd inclusief schoonmaak- en inpakproces zorgt voor een efficiënt proces. Er komen tot 6.000 items per maand binnen; in totaal bevat het gebouw 3,14 miljoen items, allemaal met barcode. De rondleiding gaf inzicht in het proces van binnenkomst tot aan het uitlenen van het juiste item aan de juiste bibliotheek, waarbij de robotkarren in de enorme bunker de nodige indruk maakten. De Universiteit van Bazel had als laatste een boeiend verhaal met bijzondere, voor Nederlanders interessante titels. De rondleiding met flexibele meubels leidde tot nieuwe ideeën. 
Meer dan voldoende stof tot napraten dus tijdens de busreis naar huis. 

Terugblik supportdag

door Rody Jordens

Op 10 april vond onze supportdag plaats bij Amsterdam School of Real Estate (ASRE) in Amsterdam. Tijdens de dag kregen de deelnemers een voorproefje van de nieuwste ontwikkelingen rondom X-ref, HAN, en de innovaties in onze app. Er werd dieper ingegaan op X-ref 6 en de geplande update van HAN 6 die later dit jaar zal worden uitgerold. Verder gaf Herbert Fens van de Vastgoedbibliotheek een presentatie over het reilen en zeilen bij ASRE.

ASRE

De ochtend begon met een presentatie over X-ref 6, dat volledig is herschreven op basis van Blazor. Dankzij deze nieuwe technologie is de webinterface intuïtiever, sneller en beter onderhoudbaar. Een belangrijke verandering is de API-first benadering: alle modules zijn als API beschikbaar, waardoor externe partijen hun eigen front-end kunnen bouwen of eenvoudig kunnen integreren met andere systemen. Daarnaast ondersteunt X-ref 6 nu volledige repository functionaliteit, waaronder OAI-PMH via een eigen endpoint. Dankzij server-side rendering is de content bovendien beter te indexeren.

De nadruk in X-ref 6 ligt op toegankelijk beheer, snelheid en meertaligheid. Er is een nieuwe beheerinterface ontwikkeld waarin gebruikers snel kunnen navigeren en content eenvoudig kunnen beheren. Tijdens de demonstratie werden vier onderdelen van het vernieuwde systeem getoond: de API, de admin omgeving, de client en de publieke interface.

Speciaal werd ook stilgestaan bij de nieuwe WordPress-plug-in waarmee X-ref-gegevens eenvoudig geïntegreerd kunnen worden in bestaande websites. Deze plug-in maakt het mogelijk om content uit X-ref direct te tonen binnen een WordPress-site, zoals bijvoorbeeld al gebeurt bij Librije Zutphen en Librije Enkhuizen. Dit vergroot de zichtbaarheid van collecties en vereenvoudigt beheer en publicatie.

Dit jaar is H+H Software van plan om HAN 6 uit te brengen. Naar verwachting zal dit eind dit jaar plaatsvinden. Eerder was dit begin juli maar men heeft nog iets meer tijd nodig. De HAN-client is vernieuwd met een flexibeler scripteditor, waardoor automatische verwerking van bronnen verder geoptimaliseerd is. De integratie van de HAN Library is verbeterd, en de rapportagemodule is uitgebreid met dynamische elementen, zodat gebruikers hun analyses beter kunnen afstemmen op hun informatiebehoefte. De release van HAN 6 staat nu gepland voor het vierde kwartaal van dit jaar. Ingressus zal deze versie eerst intern testen, waarna de nieuwe serveromgeving beschikbaar komt voor klanten.

Ook werd het nieuwe app-concept gepresenteerd. Hierbij wordt X-ref 6 ingezet als beheersysteem voor catalogusgegevens, mediabestanden en gebruikers. Via een API-koppeling worden deze gegevens ontsloten in een nieuwe app, die ontwikkeld is op basis van het platform SIYOUnext. Deze omgeving is ontworpen om gebruikers intuïtief toegang te geven tot nieuws, informatie en kennisbronnen, aangepast aan hun specifieke werkveld.

De app is niet alleen functioneel, maar ook veilig en privacy vriendelijk: alle gegevens worden uitsluitend op Nederlandse locaties opgeslagen. Tijdens de demonstratie werd de webapp en het beheer getoond, met een focus op gebruiksgemak, nieuws integratie en visuele verbeteringen. De SIYOUnext versie van de app wordt de opvolger van Vakliteratuur. Op dit moment zijn wij bezig de eerste klanten over te zetten naar dit nieuwe app platform.

Logo siyou 

Librije Enkhuizen

Presentatie van de digitale catalogus

Op 22 mei vond in de sfeervolle Westerkerk te Enkhuizen de feestelijke presentatie plaats van de vernieuwde digitale catalogus en publicatie over de zestiende-eeuwse kettingbibliotheek, de Librije van Enkhuizen. Namens Ingressus was Rody Jordens aanwezig bij deze bijzondere bijeenkomst, inclusief een rondleiding door de historische bibliotheek. 

Tijdens het plenaire programma sprak dr. Daphne Wouts over haar jarenlange onderzoek naar de collectie, dat resulteerde in een indrukwekkende catalogus beschreven volgens internationale standaarden. Dit was de basis voor een nieuwe digitale omgeving. Deze is, mede dankzij de inzet van diverse collega’s bij Ingressus, gerealiseerd in X-ref en geïntegreerd op de eigen website van Librije Enkhuizen.

Librije 2

Het middagprogramma werd geopend door dr. Ad Leerintveld, voorzitter van de Stichting Librije Westerkerk Enkhuizen, die alle aanwezigen welkom heette. Vervolgens hield dr. Daphne Wouts van de Universitaire Bibliotheken Leiden een inspirerende lezing getiteld ‘Verrassingen in de Librije’. In haar bijdrage deelde zij de resultaten van acht jaar onderzoek naar de collectie en geschiedenis van de Librije. Aan de hand van historische documenten en een nieuwe catalogus gaf zij inzicht in de boeken en hun vroegere gebruikers, waarmee zij het culturele erfgoed tastbaar en levendig wist te maken. Daarna werd de digitale catalogus van de Librije gepresenteerd. Verder werd het eerste exemplaar van de bijbehorende publicatie feestelijk aangeboden aan de burgemeester van Enkhuizen.

Dr. Marika Keblusek (Universiteit Leiden) sprak over de bijzondere boekencollectie van Bernardus Paludanus, Prof. dr. Koen Ottenheym (Universiteit Utrecht) ging dieper in op een uniek achttiende-eeuws handschrift over timmerkunst, dat bewaard wordt in de Librije. Tot slot gaf Herre de Vries (Restauratie Nijhoff Asser, Amsterdam) een toelichting op het restauratieproces van de boekencollectie, waarin hij liet zien hoe verstilling, herstel en transformatie samenkomen bij het behoud van deze bijzondere historische werken. Meer informatie over het catalogusproject is te vinden op de website van Librije Enkhuizen